5 oktober 2016

Gaarvatting van de spelling

De taal is noch yn ûntwikkeling. Dizze lêst jout de steat wer op dit stuit.

Algemeen

  • In beginsel worden de spellingsregels van het Nederlands gehanteerd. De spelling van andere talen, zoals het Fries en het Bildts, speelt geen rol.
  • Elk woord wordt zo geschreven als het wordt uitgesproken, en vice versa.
  • Stomme letters, alsmede letters die in de uitspraak wegvallen, worden niet geschreven.

Medeklinkers

  • De medeklinkers b, d, f, h, j, k, l, m, n, p, s, t, v, w en z worden uitgesproken zoals in het Nederlands.
  • De stemhebbende g-klank (als in het Engels 'good') wordt altijd geschreven met g. De stemloze g-klank (als in het Duitse 'ich') wordt altijd geschreven met ch.
  • Een woord begint nooit met ch, v of z. In plaats daarvan wordt g, f, of s geschreven. 
  • De r kan zowel voorin de mond (op zijn Fries) als achterin de mond (op zijn Hollands) worden uitgesproken.
  • Opeenvolgende klinkers van afzonderlijke lettergrepen worden van elkaar gescheiden met een j of een w Het trema wordt niet gebruikt
  • De q, de x, en de c als afzonderlijke letter worden niet gebruikt.

Eenklanken

  • Korte open eenklanken worden geschreven zoals in het Nederlands: aa, ee, ie, oo, uu, oe, eu. In open lettergrepen worden deze, zoals in het Nederlands, geschreven als: a, e, i, o, u, oe, eu.
  • Korte gesloten eenklanken worden geschreven zoals in het Nederlands: a, e, i, o, u.  In open lettergrepen worden deze geschreven als à, è, ì, ò, ù. Alternatief kunnen deze in open lettergrepen gespeld worden als ah, eh, ih, oh, uh.
  • Lange open eenklanken worden geschreven met een accent aigu: áá, éé, íé, óó, úú, óé. In open lettergrepen worden deze geschreven als: á, é, í, ó, ú, óé. Alternatief kunnen deze gespeld worden als aaa, eee, iie, ooo, uuu, ooe, respectievelijk aa, ee, ii, oo, uu, ooe.
  • Lange gesloten eenklanken worden geschreven als: ê, ô. Alternatief kunnen deze gespeld worden in gesloten lettergrepen als eh, oh, of in open lettergrepen als eeh en ooh.
  • De schwa (als in 'de') wordt geschreven zoals in het Nederlands als e. Als het onderscheid met de e-klank niet zonder meer duidelijk is, wordt de schwa geschreven als u.

Tweeklanken

  • De volgende tweeklanken worden geschreven als in het Nederlands: ui, aai, ooi, oei, ai, oi.
  • De ongebroken tweeklanken worden geschreven als , , oà, oeè, , euè. Alternatief kunnen deze geschreven worden als eea, iee, ooa, oee, uue, eue.
  • De gebroken tweeklanken worden geschreven zoals uitgesproken: je, ji, wa, wo.
  • De au-klank wordt altijd geschreven als au. Er is heen onderscheid met 'ou'.
  • De ij-klank wordt altijd geschreven als y. Er is geen onderscheid tussen 'ij' en 'ei'.

Drieklanken

  • De drieklanken worden geschreven als: woi, wai, waai.

Neusklanken

  • De neusklanken worden geschreven als ĩ, , ẽũ. Alternatief kunnen deze geschreven worden als eein, ein, euin.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten